Ağızdan Salya Akması

Ağızdan salya ne zaman başlar, neden başlar ve ne zaman biter? Ne zaman endişe etmeliyim?

Tüm bebeklerde ikinci aydan itibaren tükürük bezlerinde aşırı tükürük üretimi başlar ve bu üretim üçüncü aya doğru çok artar.  Bu durum ebeveynler tarafından ağızdan salya akma şeklinde izlenir.

Sağlıklı çocuk takiplerimde ailelerden en çok gelen sorulardan biri de ‘’Bebeğimin ağzından aşırı salya akıyor acaba dişleri erken gelecek olabilir mi?’’ sorusudur.

Genel olarak tüm bebeklerde diş beşinci aydan sonra beklenir. Üçüncü ay ilk dişin gelmesi için erkendir çok nadiren üçüncü ayda bir bebek ilk dişini çıkarır.

Peki o zaman üçüncü ayda neden bir bebekte ağızdan salya akma başlar?

İkinci ayda tükürük bezleri aşırı çalışmaya başlar ve aşırı tükürük üretir. 2-3 aylık bir bebeğin henüz yutma koordinasyonu iyi değildir. Normalinde biz yetişkinler ağzımızda üretilen tükürüğü belirli aralıklarla yutkunarak ağzımızdan akmasına engel oluruz. Ancak 2-3 aylık bir bebek henüz bu yetide değildir. Dolayısı ile aşırı üretilen tükürük ağızdan salya olarak akar.

İkinci aydan itibaren tükürük üretiminin aşırı olmasının nedeni olarak birkaç görüş vardır. Çene kemiklerinin içinde yerleşmiş olan süt dişleri ikinci aydan itibaren ileri doğru hareket etmeye başlar. Diğer bir görüş ise üçüncü ayda bebekler ellerini keşfeder ve sürekli elleri ağzındadır. Bu durum diş etlerini ve tükürük bezlerini uyarır ve aşırı tükürük salınımına neden olur.

Üçüncü ayda başlayan ağızdan salya akma ve ellerini ağzına götürme ne zaman biter?

En fazla onsekizinci aya kadar devam eder. Üçüncü ayda ellerini ağızına götürme ile tetiklenen tükürük bezlerinde aşırı tükürük üretimi altıncı aydan itibaren ek gıdaların başlaması ve yarı katı gıdaların diş etlerine teması ile artar. Bu bebeğin ek gıdaya geçişini ve yarı katı gıdayı almasını kolaylaştırır. Çünkü tükürük bezleri ile üretilen tükürük öncelikle gıdanın ıslanmasını sağlar. Sonra da ağzı içi ve yutak bölgesini ıslatarak gıdanın ilerlemesini kolaylaştırır. Ayrıca üçüncü ayda elleri keşif olarak başlayan elleri ağıza götürme ve yalama hareketi motor gelişimin ilerleyen döneminde gıdanın tutulmasını ve tutulan gıdanın refleks olarak ağıza götürülmesini sağlar.

Ayrıca gıdanın ağıza değmesi ağızın tükürük ile ıslanması dil üzerindeki tat tomurcuklarını uyarır. Islanan tat tomurcukları bebeğin gıdanın lezzetini almasına yardımcı olur.  Hatırlayın ağzınız çok kuruduğunda gıdanın lezzetini tam alamazsınız.

Ağızdan salya akma beni ne zaman endişelendirmeli?

Ağızdan salya akma reflüsü olan bebeklerde var olduğundan çok daha abartılı görülür. Örneğin üçüncü ayında aşırı ağızdan salya akma olan bir bebekte aynı zamanda aşırı kusma ya da beslenme reddi gibi reflü düşündürecek başka emareler var ise o bebek reflü açısından değerlendirilmelidir.

Ağızdan salya akma bebeğin üretilen tükürüğü düzenli yutma ile koordine etmeye başladığı en geç onsekizinci ayda sonlanır. Onsekizinci aydan sonra halen devam eden bebeklerde yine reflü ya da yutkunma bozukluğuna sebep olacak nörolojik bir problem ya da  sürekli ağızın açık kalmasına eden olan geniz eti gibi olası nedenler açısından değerlendirmelidir.

Ağızdan salya akması sonlanmış bir çocukta tekrar ağızdan salya akması boğaz ağrısına neden olarak yutkunmayı bozan bir boğaz iltihabı ya da ağız yarası nedeni ile kaynaklanıyor olabilir. Yine bir çocuk hekimi tarafından değerlendirmelidir.