Çocuklarda demir eksikliğine bağlı anemi (kansızlık) neden önemlidir?
Vücudumuzda dolaşan alyuvarların en önemli görevi dokulara ve özellikle beyne O2 taşımaktır. Alyuvarların içinde bulunan hemoglobin dediğimiz ve oluşumunda özellikle demirin gerektiği madde bu O2 nin taşınmasından sorumlu birincil maddedir.
Demir eksikliği olan çocuklarda hemoglobin düşük olacağından dokulara taşınan O2 miktarı da düşer. Bu durum tüm doku ve organların büyümesini bozar ancak herhalde bu durumdan en çok zarar gören doku beyin dokusudur.
Beyin dokusu ilk 1 yaşta en hızlı olmak üzere ilk 5 yaşta ve tüm çocukluk dönemi boyunca gelişmeye devam eder.
Demir eksikliği olan çocuklarda neler görülür ve ne zaman şüphe etmeliyiz?
Demir eksikliği olan çocuklarda iştahsızlık, solukluk vb gibi etkilerin olduğu hemen hemen her ebeveyn tarafından bilinmektedir.
Ancak birçok ebeveyn demir eksikliğinin beyin ve sinir doku üzerinde yarattığı kötü etkiler hakkında bilgi sahibi değildir.
Demir eksikliği olan çocuklarda anemi gelişmeden önceki erken dönemde bile dikkat sürelerinin daha kısa olduğu, algılarının daha bozuk olduğu, öğrenme güçlükleri yaşadıkları, sinir ileti hızlarının yavaş olduğu kanıtlanmıştır.
Özellikle süt çocuklarında huzursuzluk, uyku bozukluğu, anneden ayrılamama ve anneye aşırı bağımlı olma gibi nörolojik etkiler görülebilmektedir.
Yapılan bir çalışmada demir depoları düşük olan ergen kız çocuklarının 8 haftalık demir tedavisinden sonra sözel öğrenme ve hafızalarının çok daha iyi olduğu gösterilmiştir.
Dolayısı ile motor gelişim basamakları geriden gelen bir süt çocuğunda ya da aşırı unutkanlık, odaklanama, öğrenme güçlüğü olan bir okul çocuğunda demir eksikliğinden şüphe etmek çok da doğru bir davranış olur
Pagofaji olarak adlandırılan olağan dışı şeylerin tüketilmesi demir eksikliği anemisi belirtilerinden. Pagofajide kastedilen toprak yeme, kıl yeme, terlik yalama, demir vb metalleri yalama, buz yeme gibi olağan dışı şeylerin tüketilmesidir.
Sevgi ve sağlıkla kalın,
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı – Kocaeli
İlgilenebileceğiniz diğer yazılarım:
