Burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırık, burun kaşıntısı şikayetleri haftanın çoğu günü bir saatten uzun görülüyor ise, bu durum alerjik rinit (nezle) ön tanısı ile değerlendirilmelidir.
Genel olarak bir yetişkinde yukarıdaki tanımlara uyan bir kliniği görmek çok kolaydır. Kişinin ateşi yoktur, burnu akıyordur, tıkanıyordur, hapşırık vardır. Böyle aşikar bir klinikte tanıyı düşünmek ve koymak hiç zor değildir ve zaten bir çok yetişkin doktora şikayetlerini söylerken kendisinde alerjik nezleden şüphe ettiğini de ifade eder.
Elbette ki yukarıdaki tanıma uyan burnu tıkanan, sürekli hapşıran bir çocukta da hele ki gözlerde kızarıklık ve sulanma gibi yakınmalarda var ise tanıdan şüphe etmek ve tanıyı koymak daha kolaydır. Ancak çocuklarda alerjik rinit (nezle) her zaman bu kadar net olmaz.
Çocuklarda farklı durumlarda karşımıza çıkan alerjik rinit (nezle) belirtileri nelerdir?
Çocuklarda alerjik nezlenin ilk belirtisi genellikle burun tıkanıklığıdır. Çocuğun yaşı ne kadar küçük se tek başına burun tıkanıklığı en sık belirti haline gelir. Özellikle geçmeyen inatçı burun tıkanıklıklarında hele ki aynı çocukta geçmişte gıda alerjisi öyküsü var ise ya da anne ya da babada alerji hikayesi var ise alerjik nezle mutlaka akla gelmelidir.
Alerjik rinitli bir çocukta bu burun tıkanıklığı kronikleştikçe ve uzadıkça burun tıkanıklığına ikincil gelişen diğer alerjik nezle emareleri belirmeye başlar.
Alerjik rinitli (nezle) bir çocukta uzun süren burun tıkanıklığına ikincil gelişen durumlar:
- Uyku apnesi: Uykuda anlık nefes durması anlamına gelir. Gece ağzı açık uyuma ve horlama çocuklarda gece burun tıkanıklığının önemli emarelerindendir. Gece ağzı açık uyuma ve horlama yakınması olan bir çocukta anlık nefes durmaları da var ise ve süreç uzadı ise alerjik rinit açısından değerlendirilmelidir. Burnu tıkalı bir çocuk genel olarak gece boyunca huzursuzdur oradan oraya dönerek hareketli uyur ve çok terler.
- Sık ve ağır üst solunum yolu enfeksiyonları: Genel olarak alerjik yapısı olan bir çocuğun kreşe başlaması ile beraber enfeksiyonlar gelir ve gitmez. Sürekli burun tıkalıdır. Alerjik çocuklarda sürekli burun tıkanıklığı orta kulağın ve sinüslerin havalanmasını bozar. Normalinde hava dolu olması gereken orta kulak ve sinüs boşluklarına hava yerine vücut sıvılarının dolması bu bölgelere mikropların hızlı ulaşmasına neden olur. Özellikle kreşe başlayan bir çocukta sürekli tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonu alerjiyi akla getirmelidir.
- Tekrarlayan sinüzit: Basit nezle sonrası 10 günde geçmeyen burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve balgamlı öksürük durumlarında sinüzit düşünülmelidir.
- Tekrarlayan otit (orta kulak enfeksiyonları)
- Geniz eti büyümesi: Alerjik çocuklarda tekrarlayan enfeksiyonlar burnun gerisinde yer alan geniz etinin daha da büyümesine neden olur. Bu çocuklarda geniz etinin büyümesi burun tıkanıklığının daha da artmasına neden olur. Geniz eti tanısı alan bir çocukta alerji yine düşünülmesi gereken bir durumdur.
- Tekrarlayan tonsillit (bademcik iltihabı)
Sağlıkla kalın
Uzm. Dr. Ayşe Sibel Tuğral
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı – Kocaeli
Alerji ile ilgili diğer yazılarım: