RSV virüsü yani Respiratuar Sinsisyal Virüs…
Bu da yeni bir virüs mü? Tabii ki hayır. Hep adını bildiğimiz, hep tanıdığımız daha önceleri kan tahlilinde antikor bakarak; “bu çocuk daha önce RSV geçirmiş” dediğimiz ama hızlı antijen testleri ile beraber çocuğunuzun şu andaki ateşinin ve şikayetlerinin nedeni RSV diyebildiğimiz bir virüs.
Sizler bu mikrobu neden yeni duymaya başladınız sorusunun cevabı hızlı antijen testleri ile hemen adını koyup sizlere söyleyebiliyor olmamız.
RSV tüm yaş gruplarında görülebilir ve tekrarlayan kereler bir insan RSV geçirebilir.
Büyük çocuk ve erişkinlerde virüs daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu ve hafif soğuk algınlığı gibi seyrederken biraz sonra yazacağım gruplarda alt solunum yolu enfeksiyonu ani zatürre (akciğer enfeksiyonuna) neden olabilmektedir.
Hangi gruplara etkisi daha fazladır?
- İlk 6 aydaki bebeklerde
- Prematüre doğan bebeklerde
- Bağışıklık sisteminde zayıflık olan çocuklarda
- Yaşlılarda
daha fazla olmak üzere yaşamı tehdit eden enfeksiyonlara neden olabilmektedir.
Altı aydan küçük bebeklerde alt solunum yolu (bronşit ve zatürre) enfeksiyonlarının %35-50’si RSV virüsüne bağlı olarak gelişir.
Alt solunum yolu enfeksiyonu sonrası ölen çocukların %10’unda kalp hastalığı, %5.5’nda kronik akciğer hastalığı ve % 4.5’nda prematüre doğum öyküsü olduğu saptanmıştır. Astım ve diğer kronik akciğer hastalıklarının alevlenmesine neden olabilmektedir. Prematüre doğum, doğuştan kalp hastalığı ve bağışıklık yetmezliğinin RSV enfeksiyonu riskini artıran, ağır ve ölümcül seyretmesine neden olan durumlardır.
Sonuç olarak RSV salgının olduğu şu aylarda ilk 6 ayda olan bebekler, doğumsal kalp hastalığı olan bebekler, prematüre bebekler ve altta yatan bağışıklık sistemi yetmezliği olan çocuklar bu mikroptan korunmalıdır. Bunun da en iyi yolu şu günlerde kalabalık ortamlara girmemek, alışveriş merkezi gibi kapalı ortamlara girmemek, hasta insanlarla bir araya gelmemek olmalıdır.
Çevreden ya da yakınlarındaki bu bulguları sergileyenlerden bireye çabucak bulaşır. RSV virüsünün bulaşması enfekte salgılar ile doğrudan ve yakın temasla oluşurken, virüs çevre yüzeylerce saatlerce, ellerde ise yarım saatten fazla canlı kalabiliyor.
RSV enfeksiyonunun tanısı solunum yolu sekresyonlarında RSV antijenine bakılarak konulur. Bu yaygın olarak kullanılan, hızlı sonuç veren ve %90 oranında doğru sonuç veren bir yöntemdir.
RSV virüsü ne zaman gelişir?
RSV virüsü genellikle kış ve erken ilkbahar aylarında yıllık salgınlar şeklinde görülmektedir. Hastalık genellikle kasım- aralık aylarında başlamakta, ocak ve şubat ayında zirveye ulaşmakta, nisan ayı sonunda da sona ermektedir.
RSV enfeksiyonlar özellikle hassas yaş gurupları olan bebekler ve yaşlılar ile özellikli altta yatan hastalığı olanlarda ağır seyirlidir. Bu hastalarda oral alım bozulacağından hastalıkta ilk tedaviyi destek tedavisi oluşturur. Sıvı kaybının yerine konması, solunumun dikkatle değerlendirilmesi ve oksijen desteği, üst solunum yolu aspirasyonu ve gerekirse solunum cihazına bağlanma uygulanması gerekebilir.
RSV bir virüs olması nedeni ile antibiyotik etkili değildir. Ancak bazen RSV bronşiti sonrasında kulak iltihabı veya bakteriyel akciğer enfeksiyonu gelişirse antibiyotik kullanılır. Bunun dışında antibiyotik etkisi söz konusu değildir. Ağır seyirli vakalarda hastane yatışı ile takip sıkça uygulanan bir durumdur.
Özellikle 6 aylıktan küçük bebeklere tanı durumunda hastane yatışı önerilmektedir.
RSV için rutin bir aşı yoktur. Ancak;
- 29 gebelik haftasından küçük doğan 1 yaşından küçük bebekler
- Doğumsal kalp hastalığı olan 2 yaşından küçük bebekler
- Kronik akciğer hastalığı olan 2 yaşından küçük bebekler
pasif immunizasyon dediğimiz RSV antikoru içeren Palivizumab (RSV monoklonal antikor) özel bir rapor çıkarılarak uygulanabilmektedir.
Zamanlama olarak RSV sezonu dediğimiz ekim ve mart ayları arasında ayda bir kez olarak uygulanmaktadır.
Sağlıkla kalın
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı – Kocaeli
