Biotin eksikliği nedenleri ve etkilerinden önce biotini tanıyalım. Biotin, özellikle deri, saç, tırnak yapısı, kas ve sinir sistemi olmak üzere birçok dokunun oluşumunda görev alan bir vitamindir. Aynı zamanda vitamin B7, vitamin H ya da koenzim R olarak da bilinir. Ama halk arasında en çok saç vitamini olarak bilinir ve birçok kişi saçı gürleştirmek ya da uzatmak için ağız yolu ile ya da şampuanların içinde biotin kullanır. Vücutta özellikle de enerji metabolizması ile ilgili yollarda karbonhidrat, yağ asidi ve aminoasit metabolizmasında kullanılır. Vücutta depolanmaz ve fazlası idrar yolu ile atılır.
ÇOCUKLARDA BİOTİN EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Biotin; vücutta saç, tırnak, deri yapımında etkendir. Bu nedenle bu organlara ait belirtiler ön plandadır.
- Çocuklarda anne karnından gelen saçların dökülmesinden sonra yeni saçların çıkmaması ya da var olan saçların uzamaması
- Deride mantar enfeksiyonları
- Cilt kuruluğu
- Saçlarda dökülme veya kellik
- Saç uzamasında yavaşlık
- Kırılan ve cansız saçlar
- Deri döküntüleri ve deride pul pul kırmızı döküntü
- Özellikle çocuklarda ağız çevresinde geçmeyen inatçı dermatit
- Ciltte lekeler, kuruluk ve solgunluk
Yağ ve şekerin yakılmasında ve kullanılmasında aracıdır. Şeker yakıldığında açığa çıkan enerjiyi harekete geçirir. Bu nedenle biotin eksikliğinde;
- Kaslarda güçsüzlük
- Hareket edildiğinde ortaya çıkan kramplar
- Yaygın kas ağrısı
Sinir sisteminde kullanılan bir vitamin olması nedeni ile:
- Sürekli uyku hali
- Hafif depresyon
- Halsizlik
- Duygulanımda değişme
Deri yapımında kullanıldığı gibi mide, barsak sisteminin iç yüzünü örten mukozanın yapımında da kullanılır. Bu nedenle mide, barsak sorunları;
- Bulantı-kusma
- Anoreksi
görülebilir.
BİOTİN HANGİ GIDALARDA BULUNUR?
- Karaciğer ve böbrek gibi sakatatlar
- Yumurta
- Çerez grubu: badem, fıstık, fındık
- Baklagiller
- Tam tahıllar
- Karnabahar
- Muz
- Mantar
- Avakado
ÇOCUKLARDA BİOTİN EKSİKLİĞİ NEDEN OLUR?
Pek çok gıdada bulunuyor olması nedeni ile aslında diyetteki alım yetersizliğine bağlı eksikliği çok nadir görülür.
Genel olarak biotin eksikliği en çok doğuştan gelen emilim problemleri nedeni ile ortaya çıkar.
Çiğ yumurta tüketenlerde çiğ yumurta içindeki avidin adı verilen bir madde biotin emilimini bozarak eksikliğineneden olur. Bu nedenle özellikle iştahsız çocuklarda iştah açmak adına verilen çiğ yumurta biotinde olduğu gibi birçok başka vitaminin de emilimini bozmaktadır.
ÇOCUKLARDA BİOTİNİN SAÇ İLE İLİŞKİSİ NEDİR?
Saçın oluşumunda kullanılan bir vitamindir. Bu nedenle eksikliğinde saçlarda dökülme, kellik derecesine varan saçlı deride saçlarda seyrelme, saçlarda incelme, cılızlaşma ve çabuk kırılma gibi şikayetler izlenir.
Daha küçük özellikle 0-2 yaş aralığında çocuklarda genel olarak şikayet anne karnından gelen saçların dökülmesinden sonra yeni saçların çıkmaması ya da çocuk 2-3 yaşına gelmesine rağmen halen kel olması ya da saçların uzamaması gibidir.
BİOTİN KULLANILINCA SAÇ UZAR MI YA DA YENİ SAÇ ÇIKAR MI?
Biotin eksikliği olan bir çocukta eksiklik kanıtlanıp tedavi verildikten sonra hem saçlar uzamakta hem de güçlenmektedir. Ancak biotin eksikliği olmayan bir çocukta biotin kullanılmasının ne kadar fayda edeceği tartışma konusudur. Bu konu ile ilgili tam bir veri yoktur.
BİOTİDİNAZ EKSİKLİĞİ?
Türkiye’de nispeten sık görülen kalıtımsal yolla geçen bir hastalıktır. Temel sıkıntı biotin vitaminin vücutta tekrar kullanımının bozuk olmasıdır. Bu nedenle biotin eksikliği dışarıdan ağız yolu ile yüksek dozda sürekli alınmadığı sürece vücutta her zaman biotin eksik kalacaktır. Bununla birlikte, bakıldığında her zaman biotin düzeyleri düşük gelir.
Biotidinaz eksikliği olan çocuklarda saç dökülmesi, cilt yaraları, inatçı egzama gibi cilt bulguları, işitme ve görme problemleri, epileptik nöbet ve sinir sistemi bulguları görülebilir.
Tanı konmayan ve geç kalınan çocuklarda koma ve ölüm ile karşılaşılabilir. Aslında “tanı vücuttaki biotinidaz düzeyine bakılarak konur”.
Türkiye’de kısmen sık görülen bir hastalık olması nedeni ile 2007 yılından beri doğan her bebekten alınan topuk kanlarından biotidinaz düzeyine bakılmaktadır. Böylece eksikliği olan bebekler doğum anında tanı alır ve hemen tedavi başlanır.
Biotinidaz eksikliğinde var olan biotin eksikliği gıdalar ile ilgili olmadığından buradaki temel sorunun biotinin tekrar kullanılamamasından kaynaklandığından tedavi bir ömür boyudur.
“Biotidinaz eksikliğinde verilen biotin hiç bir zaman biotidinaz düzeyini değiştiremez.”
Bu çocuklarda ailenin biotin düzeyi baktırarak kullandıkları biotini bırakmaları diye bir durum söz konusu değildir.
Sevgi ve sağlıkla kalın,
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı – Kocaeli
